ARO GARAIKIDEA: NEOAK ETA ABANGOARDIAK
(XIX. m – XX. m.)
Napoleonen armaden aurrean, Euskal Herriko gotzainak eta kleroa Monarkiaren alde eta Liberalismoaren kontra jarri ziren. Desamortizazio eklesiastikoa Euskal tradizioaren eta nortasunaren kontrako eraso gisa hartu zen.
1862an, Gasteizko Elizbarrutia sortu zen, espiritualtasun eta kultura gunea. Deustuko Unibertsitateak erantzungo dio Euskal Herriko gizarte industrialaren hezkuntzari. Francoren diktaduraren eta Vatikanoaren II. Kontzilioaren ondoren, itxaropen handiak sortu ziren Elizarentzat eta Arte Erlijiosoarentzat. Jorge Oteiza, Eduardo Chillida, Xabier Alvarez de Eulate, Nestor Basterretxea, Francisco Javier Saenz de Oiza eta Rafael Moneo dira arte horren erreferente batzuk.